Geçirgen Bağırsak Sendromu

Geçirgen bağırsak sendromu

Geçirgen ve sızdıran bağırsak sendromu, “artmış bakteryal geçirgenlik” te denilen ve son zamanlarda popüler olan bir hastalıktır.

Bağırsağın iç tarafında bağırsağın içi ile vücudun geri kalanını ayıran hücreler ve sıkı bağlardan oluşan bir bariyer bulunmaktadır. Bu bariyer, besinleri emmede etkilidir, ancak çoğu büyük molekül ve mikropların bağırsak içinden kan dolaşımına geçmesini ve vücuda zarar vermesini önler. Bazı durumlarda, bu bariyerin daha fazla geçirgen olması ve sızdırması durumunda geçirgen barsak sendromundan bahsedilir 

Ancak bilimsel araştırmalarda bu konu ile ilgili kanıtlanmış veri çok azdır. Çoğu doktor bu durumun bir hastalık olmadığını da düşünmektedir.Ayrıca bağırsak sızıntısını-geçirgenliğini düzeltmeye yardımcı olduğunu iddia ettiği besin takviyeleri ve bitkisel ilaçlar gibi “tedavilerin”, yararlı etkiye sahip olduğuna dair çok az kanıt vardır.Bu nedenle doktorunuzun bu konuda bilgi sahibi olmaması çok normaldir.

Ne sebep olur?

İbuprofen gibi steroidal olmayan antiinflamatuar ilaçlar yani ağrı kesiciler, alkol ve aspirin bağırsakların iyi bilinen tahriş edicilerdir. Bu ilaçlar ve maddeler hücreler arasındaki bağlara zarar vererek bazı maddelerin boşluklardan kan dolaşımına geçmesine izin verirler.

Yukarıdaki duruma benzer bazı durumlar bu barsak hücreleri arasındaki sıkı bağın bozulmasına sebep olur:

ü  İltihaplı bağırsak hastalıkları – Crohn hastalığı gibi

ü  Bağırsak enfeksiyonları – salmonella, norovirüs ve giardiasis gibi

ü  Çölyak hastalığı

ü  Kemoterapi ilaçları

ü  Kronik böbrek hastalığı

ü  Karına radyoterapi almak

ü  İmmünsüpresanlar (bağışıklık sistemini zayıflatan ilaçlar)

ü  HIV / AIDS

ü  Tip 1 diyabet

ü  Komplike olmuş ameliyat

ü  Bağırsakta maya veya bakterilerin aşırı büyümesi

ü  Zayıf beslenme ve

ü  Aşırı antibiyotik kullanımı

Etki mekanizması ve ilişkili hastalıklar

Sindirilmemiş gıda maddelerinin, bakteriyel toksinlerin ve mikropların “sızdıran” bağırsak duvarından kan dolaşımına geçerek bağışıklık sistemini tetiklediğine ve vücutta kalıcı iltihaplanmaya neden olabileceğine inanılıyor.

Bu durumun aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok sağlık sorunları ile bağlantılı olduğunu düşünülüyor:

•      yiyecek alerjisi

•      migren

•      yorgunluk ve kronik yorgunluk sendromu

•      astım

•      lupus veya romatoid artrit gibi romatizmal hastalıklar

•      skleroderma ve egzama gibi cilt rahatsızlıkları

•      otizm

•      multiple skleroz

•      depresyon

•      fibromiyalji

Belirtiler

Sızdıran bağırsak belirtileri, altta yatan nedene bağlı olarak değişebilir. Örneğin:

ü  Çölyak hastalığı karın ağrısı, ishal veya kabızlık, yorgunluk, bulantı ve kusma, şişkinlik ve gaz ve kilo kaybına neden olabilir.

ü  Inflamatuar barsak hastalığı karın ağrısı, şiddetli ishal, kilo kaybı, yorgunluk, ateş ve kanlı dışkıya neden olabilir.

ü  IBS karın ağrısına, şişkinliğe, kramplara, kabızlığa veya ishale, dışkıda mukusa ve aşırı gaza neden olabilir.

Tanı

Sızdıran bağırsak sendromu için standart test mannitol ve laktuloz testidir. İdrardaki iki sindirilemeyen şeker olan mannitol ve laktuloz seviyelerini ölçerek çalışır. Her ikisi de vücudun kullanamayacağı suda çözünür moleküllerdir. Mannitol, sağlıklı bağırsak duvarına sahip kişiler tarafından kolayca emilir. Laktuloz daha büyük bir moleküldür ve çok az emilir.

Bir kişi hem mannitol hem de laktuloz içeren bir çözelti içiyor. Altı saat boyunca idrar toplanır ve idrarda bulunan miktar vücut tarafından ne kadar emildiğini yansıtır.

·         Sağlıklı bir test, yüksek seviyelerde mannitol ve düşük seviyelerde laktuloz gösterir.

·         Her iki molekülün de yüksek seviyeleri bulunursa, sızıntılı bir bağırsak durumunu gösterir.

·         Her iki molekülün de düşük seviyelerde bulunması, tüm besin maddelerinin genel olarak emilmediğini gösterir.

Tedavi yöntemleri

Bu durumun bir hastalık olarak bile çoğu doktor tarafından kabul edilmesi zor iken “sızdıran bağırsak sendromunu” kesin iyileştirebileceğini iddia eden kişilerin sunduğu tedavilere karşı dikkatli olmalısınız. Bununla birlikte, belirli koşullar altında, örneğin Crohn hastalığı olan kişiler, bağırsak iltihabını azaltmak için sıvı bir diyetten yararlanabilir.

ü  Diyet kitapları,

ü  Besin takviyeleri (örneğin probiyotikler içeren),

ü  Bitkisel ilaçlar,

ü  Glutensiz yiyecekler ve

ü  Düşük FODMAP, düşük şeker veya antifungal diyet gibi diğer özel diyetler

ü  Genellikle, beslenme yetersizliklerine yol açabileceğinden gerekli olmadıkça (örneğin çölyak hastalığınız varsa) ve bir sağlık uzmanının tavsiyesi üzerine yapılmadıkça, yiyecekleri diyetten çıkarmak iyi bir fikir değildir.

Önleme için ipuçları

•      Yüksek lifli gıda alımınızı artırın. Sebzelerde, baklagillerde ve meyvelerde bulunan çözünür lif, bağırsağınızın yararlı bakterilerini destekliyor.

•      Rafine karbonhidrat alımınızı azaltın. Çok fazla şeker bağırsak bariyer işlevini olumsuz etkileyebilir.

•      Parol dışı ağrı kesici ve aspirin alımını azaltın

•      Probiyotik takviyeleri alın.

•      Stres seviyenizi azaltın. Bağırsak bakterileri kronik stresten zarar görebilir.

•      Alkol alımınızı azaltın. Alkol barsak geçirgenliğini artırabilir.

•      Sigarayı bırakmak. Tütün dumanı sindirim sistemi iltihabını artırabilir ve bir dizi bağırsak durumu için bir risk faktörüdür.

Aşağıdakilerle karşılaşırsanız acil tıbbi yardım alın:

ü  şiddetli ağrı

ü  dokunulduğunda şiddetli karın hassasiyeti,

ü  ateş,

ü  kanlı ishal,

ü  ağzıdan veya makattan kanama

ü  karın şişmesi,

ü  kalıcı mide bulantısı ve kusma

ü  ciddi kilo kaybı

Sızdıran bağırsak hakkında sınırlı araştırma olduğunu unutmamak önemlidir. Bir durumu kendi kendine tedavi etmenin ve standart bakımdan kaçınmanın veya geciktirmenin ciddi sonuçlara yol açabileceğine dikkat etmek de önemlidir. Herhangi bir belirti yaşıyorsanız veya sağlığınızla ilgili endişeleriniz varsa, doktorunuza danışın.